آدامس یکی از مواد خوردنی پرمصرف درجهان است که روز به روز طعم و فرم آنها تنوع بیشتری یافته و فن آوری تولید این محصولات پیشرفته تر می شود.
افزایش مصرف روزانه و فراگیر شدن دامنه توزیع این محصولات ، قانونمند شدن و ضابطه مند شدن این صنعت در رعایت حداقل استاندارد ها و مقررات جهانی را ایجاب می کند.
لذا در تدوین این ضوابط تلاش گردیده است که حداقل نیازهای تکنولوژیک برای تولید این محصولات در نظر گرفته شود تا از تولید محصولی سالم و بهدا شتی و قابل عرضه دربازارهای داخلی و خارجی اطمینان حاصل گردد.
-2 هدف
هدف از تدوین این ضوابط ، تعیین حداقل ضوابط فنی و بهداشتی واحدهای تولید کننده انواع آدامس می باشد.
-3 دامنه کاربرد
این ضوابط درمورد واحدهای تولید کننده انواع آدامس کاربرد دارد و جهت تاسیس کارخانه ضوابط عمومی نیز باید مد نظر قرار گیرد. GMP فنی و بهداشتی ذکر شده درتعاریف و اصطلاحات
- آدامس
فرآورده ای است جویدنی که ازفرآیند سه ماده اصلی صمغ پایه ، شکر و گلوکز مایع به نسبتهای مشخص تهیه می گردد.
انواع آدامس
آدامس جویدنی بدون پو ش نواری ( استیک ) ، آدامس جویدنی با پوشش ( دراژه ) ، آدامس بادکنکی ، آدامس بادکنکی مغزدار ، آدامس برپایه صمغ طبیعی ) سقز(، آدامس بدون شکر (Suger Free Chewing Gum )
• آدامس بادکنکی
آدامسی است که به دلیل نوع صمغ پایه مصرفی در آن ، علاوه بر خاصیت جویده شدن ، خاصیت باد شدن را نیزدارد .
• آدامس بادکنکی مغزدار
همان آدامس بادکنکی می باشد که به مغز آن شربت غلیظ قند یاعسل یا مغزهای دیگر تزریق شده است.
• آدامس تهیه شده با صمغ پایه طبیعی ( سقز )
همان آدامس ساده می باشد . که صمغ مور د استفاده درآن منحصراً صمغ استحصالی حاصل از درخت بنه )پسته وحشی ( می باشد.
(Suger Free Chewing Gum ) • آدامس بدون شکر
آدامسی است که بدون شکر با استفاده ازشیرین کنند ه های مجازتهیه می گردد.
- پوشش آدامس
لایه ای است نازک ، سفید یا رنگی که روی آدامسهای جویدنی و بادکنکی را می پوشاند و از شربت قند، رنگهای مجاز خوراکی مورد مصرف درصنایع غذایی و براق کننده های مجازنظیر موم کار نوبا تشکیل شده است.
GMP -4
عمومی و اختصاصی باید مد نظر قرار گیرد. GMP ، جهت تاسیس واحد
عمومی GMP
عمومی شامل ضوابط فنی و بهداشتی واحدهای تولید و بسته بندی مواد غذایی می باشد. GMP
موجود (www.fdo.ir) برروی سایت معاونت غذا و دارو وزارت بهداشت Fdop10611V که با کد 1
می باشد.
اختصاصی : GMP
-1-2-4 انبار شکر و مواد افزودنی
- باید رطوبت نسبی آن حداکثر 60 درصد بوده و مجهز به وسیله اندازه گیری تغییرات رطوبت نسبی باشد.
- برای نگهداری شکر در انبار باید ازپالت (فلزی و ضد زنگ و یا پلاستیکی ) استفاده گردد . روش چیدن
گونی های شکر درانبار باید به طورمرتب بوده و رعایت حداقل 50 سانتی متر فاصله از دیوارها و 60 سانتی
متر بین ردیفهای بسته بندی شکر ضروری است.
∗سیلوی شکر مجهز به پمپ هوا جهت انتقال شکر به خط تولید پس از عبوراز میدان مغناطیسی ) آهن ربا (
باشد.
-2-2-4 انبار نگهداری روغن
روغن درشرایط مناسب و بادرجه حرارت و نور مناسب نگهداری شود
-3-2-4 انبار نگهداری گلوکز
نگهداری گلوکز می بایست در مخازن ازجنس مناسب تماس ب ا مواد خوراکی استیل ضد زنگ و متناسب با ظرفیت تولید بوده و درمورد گلوکز های بشکه ای تا زمان مصرف درشرایط مناسب نگهداری گردد.
-5 تجهیزات خط تولید
محصول تولید شده مطابق با تکنولوژیهای روز دنیا، باید بتواند همواره کلیه خصوصیات محصول نهایی ذکر شده در استانداردهای معتبر و یا ضوابط اعلام شده از سوی این اداره کل را تامین نماید.
-1-5 حداقل تجهیزات مورد نیاز برای تولید آدامس دراژه
- آسیاب شکر
- ترازو جهت توزین مواداولیه
- میکسر دو جداره جهت مخلوط کردن مواد اولیه
- هاپر
- غلتک
- اکسترودر به همراه نوار نقاله جهت حمل و نازک سازی خمیر
- برش طولی و عرضی
- تونل سرد
- دیگ دراژه دیگ گلانس ) جهت پولیش و جلادهی ( pan - دستگاه
- الک کردن
- بسته بندی
- چاپگر
- شرینگ یا کارتن گذاری
تذکر:
درصورت استفاده از درام ( استوانه غلتکی ( کلیه مراحل دراژه زنی و خشک ک ردن درهمان درام
انجام می گردد.
-2-5 حداقل تجهیزات مورد نیاز برای تولید آدامس بادکنکی
- آسیاب شکر
- ترازو جهت توزین مواد اولیه
- میکسر دو جداره جهت مخلوط کردن مواد اولیه
- اکسترودر به همراه نوار نقاله جهت حمل و نازک سازی خمیر
- تونل سرد ( یخچال طبقاتی )
- برش و بسته بندی
- چاپگر
- شرینگ یا کارتن گذاری
3-5 – حداقل تجهیزات مورد نیاز برای تولید آدامس نواری ( استیک)
- آسیاب شکر
- ترازو جهت توزین مواداولیه
- میکسر دو جداره جهت مخلوط کردن مواد اولیه
- اکسترودر به همراه نوار نقاله جهت حمل و نازک سازی خمیر
- یخچال تونلی
- فرم دهی شامل برش طولی و عرضی
- بسته بندی
- چاپگر
- شرینگ یا کارتن گذاری
6 – آزمایشگاهها
کلیه آزمایشات باید مطابق با آخرین تجدیدنظر استانداردهای ملی و ضوابط اعلام شده ازطرف
وزارت بهداشت باشد.
-1-6 حداقل آزمایشات فیزیکوشیمیایی موردنیاز
- رنگ
- طعم و بو
- عاری از مواد خارجی
- یکنواختی از نظر شکل و اندازه
- دارای بافتی نرم ومناسب و قابل جویدن
- چسبیده نبودن به لفاف
- اندازه گیری خاکستر کل
- اندازه گیری رطوبت ( درصد وزنی آب باقیمانده )
- اندازه گیری قندها ( قند کل – حداقل دکستروز – حداکثر، ساکارز ، ... )
- اندازه گیری گلیسرین
- اندازه گیری کلسیم
- اندازه گیری صمغ
-2-6 حداقل آزمایشات میکروبی مورد نیاز
مطابق با آخرین تجدید نظر استاندارد ملی مربوطه
حداقل مواد شیمیایی و محیط کشت های مورد نیاز در آزمایشگاه شیمی و میکروبی
(so4cu. 5H پودر سولفات مس ( 20
پودر تارتارات مضاعف سدیم پتاسیم با چهار مولکول آب
پودر متیلن بلو
اسید کلریدریک غلیظ
سود پرک
پودر فنل فتالئین
پودر ساکاروز ( خالص آزمایشگاهی )
0 نرمال / تیترازول سود 1
اسید هیدرو کلریک
EDTA - محلول
- معرف هیدرو کسی نفتول بلو
- پودر کربنات کلسیم خالص
- گزیلول ) حلال(
- محلول پریدات سدیم
- محلول اتیلن گلیکول
- اسید سولفوریک غلیظ
- تیترازول اسید سولفوریک نرمال
- محیط های کشت مورد نیاز آزمایشات میکروبی مطابق با آخرین تجدید نظر استاندارد ملی مربوطه
-3-6 حداقل لوازم و تجهیزات مورد نیاز درآزمایشگاه شیمی
0/ - ترازو با دقت 0001
- آون
- کوره 550 درجه سانتی گراد
- بن ماری
- هیتر
- هود
- یخچال ( برای نگهداری محلولها)
- دستگاه آب مقطر گیری
- دسیکاتور
- مخزن آب مقطر
1 میلی لیتر ،2 ،5 ، 10 ، 10 ،20 ، - پی پت مدرج 25
1 میلی لیتر ،2 ،5 ،5 ،10 ،20 ، - پی پت حبابدار 25
- ارلن مایر، سبز ، بالن ژوژه ، مزور دراندازه های مختلف و معمول آزمایشگاهی
50 میلی لیتر ،25 ، - بورت 20
- شیشه ساعت در اندازه های مختلف
- بالن های یک لیتری جهت ساخت تیترازول
- قیف شیشه ای در اندازه های مختلف
- قطره چکان
- ظروف شیشه ای کدر و روشن برای نگهداری محلول ها
- پایه بورت
- پایه و گیره آزمایشگاهی
- هاون چینی
- گیره و پنس آزمایشگاهی
- - کاغذ صافی ) رولی و واتمن(
- سه پایه
- شعله
- کروزه و بوته چینی
- اسپاچول
- پیست
- پلیت شیشه ای درب دار)جهت اندازه گیری رطوبت(
-4-6 حداقل لوازم و تجهیزات مورد نیاز در آزمایشگاه میکروبی
- بن ماری
متر PH -
0 گرم / - ترازو با دقت 01
- کوره یا فور یا آون
Laminair Flow - هود
- انکو باتور یخچال دار
- انکوباتور معمولی
- اتوکلاو
- دستگاه آب مقطر گیری
- میکروسکوپ
- کلنی کانتر
- لامپ ماوراء بنفش ( ثابت، متحرک)
- آسیاب آزمایشگاهی
- یخچال
- شیکر
- هیتر
- جاربی هوازی
- سانتریفوژ
- وسائل شیشه ای و دیگر وسائل
- انواع بشر
- استوانه ای مدرج ) مزور(
- ارلن مایر
- لوله های آزمایش
- قیف
- پی پت
- پلیت
- شیشه های نمونه برداری
- شعله گاز آزمایشگاهی
- چراغ الکلی
- سه پایه
- توری نسوز
- قاشق بزرگ و کوچک ) قابل استریل (
- سمپلر
- جا پیپتی ) قوطی (
- جا پلیتی ) قوطی (
- محلولهای رنگ آمیزی
- محلولهای ضد عفونی کننده
- پی ست
- سوزن کشت
- مگنت
افزایش مصرف روزانه و فراگیر شدن دامنه توزیع این محصولات ، قانونمند شدن و ضابطه مند شدن این صنعت در رعایت حداقل استاندارد ها و مقررات جهانی را ایجاب می کند.
لذا در تدوین این ضوابط تلاش گردیده است که حداقل نیازهای تکنولوژیک برای تولید این محصولات در نظر گرفته شود تا از تولید محصولی سالم و بهدا شتی و قابل عرضه دربازارهای داخلی و خارجی اطمینان حاصل گردد.
-2 هدف
هدف از تدوین این ضوابط ، تعیین حداقل ضوابط فنی و بهداشتی واحدهای تولید کننده انواع آدامس می باشد.
-3 دامنه کاربرد
این ضوابط درمورد واحدهای تولید کننده انواع آدامس کاربرد دارد و جهت تاسیس کارخانه ضوابط عمومی نیز باید مد نظر قرار گیرد. GMP فنی و بهداشتی ذکر شده درتعاریف و اصطلاحات
- آدامس
فرآورده ای است جویدنی که ازفرآیند سه ماده اصلی صمغ پایه ، شکر و گلوکز مایع به نسبتهای مشخص تهیه می گردد.
انواع آدامس
آدامس جویدنی بدون پو ش نواری ( استیک ) ، آدامس جویدنی با پوشش ( دراژه ) ، آدامس بادکنکی ، آدامس بادکنکی مغزدار ، آدامس برپایه صمغ طبیعی ) سقز(، آدامس بدون شکر (Suger Free Chewing Gum )
• آدامس بادکنکی
آدامسی است که به دلیل نوع صمغ پایه مصرفی در آن ، علاوه بر خاصیت جویده شدن ، خاصیت باد شدن را نیزدارد .
• آدامس بادکنکی مغزدار
همان آدامس بادکنکی می باشد که به مغز آن شربت غلیظ قند یاعسل یا مغزهای دیگر تزریق شده است.
• آدامس تهیه شده با صمغ پایه طبیعی ( سقز )
همان آدامس ساده می باشد . که صمغ مور د استفاده درآن منحصراً صمغ استحصالی حاصل از درخت بنه )پسته وحشی ( می باشد.
(Suger Free Chewing Gum ) • آدامس بدون شکر
آدامسی است که بدون شکر با استفاده ازشیرین کنند ه های مجازتهیه می گردد.
- پوشش آدامس
لایه ای است نازک ، سفید یا رنگی که روی آدامسهای جویدنی و بادکنکی را می پوشاند و از شربت قند، رنگهای مجاز خوراکی مورد مصرف درصنایع غذایی و براق کننده های مجازنظیر موم کار نوبا تشکیل شده است.
GMP -4
عمومی و اختصاصی باید مد نظر قرار گیرد. GMP ، جهت تاسیس واحد
عمومی GMP
عمومی شامل ضوابط فنی و بهداشتی واحدهای تولید و بسته بندی مواد غذایی می باشد. GMP
موجود (www.fdo.ir) برروی سایت معاونت غذا و دارو وزارت بهداشت Fdop10611V که با کد 1
می باشد.
اختصاصی : GMP
-1-2-4 انبار شکر و مواد افزودنی
- باید رطوبت نسبی آن حداکثر 60 درصد بوده و مجهز به وسیله اندازه گیری تغییرات رطوبت نسبی باشد.
- برای نگهداری شکر در انبار باید ازپالت (فلزی و ضد زنگ و یا پلاستیکی ) استفاده گردد . روش چیدن
گونی های شکر درانبار باید به طورمرتب بوده و رعایت حداقل 50 سانتی متر فاصله از دیوارها و 60 سانتی
متر بین ردیفهای بسته بندی شکر ضروری است.
∗سیلوی شکر مجهز به پمپ هوا جهت انتقال شکر به خط تولید پس از عبوراز میدان مغناطیسی ) آهن ربا (
باشد.
-2-2-4 انبار نگهداری روغن
روغن درشرایط مناسب و بادرجه حرارت و نور مناسب نگهداری شود
-3-2-4 انبار نگهداری گلوکز
نگهداری گلوکز می بایست در مخازن ازجنس مناسب تماس ب ا مواد خوراکی استیل ضد زنگ و متناسب با ظرفیت تولید بوده و درمورد گلوکز های بشکه ای تا زمان مصرف درشرایط مناسب نگهداری گردد.
-5 تجهیزات خط تولید
محصول تولید شده مطابق با تکنولوژیهای روز دنیا، باید بتواند همواره کلیه خصوصیات محصول نهایی ذکر شده در استانداردهای معتبر و یا ضوابط اعلام شده از سوی این اداره کل را تامین نماید.
-1-5 حداقل تجهیزات مورد نیاز برای تولید آدامس دراژه
- آسیاب شکر
- ترازو جهت توزین مواداولیه
- میکسر دو جداره جهت مخلوط کردن مواد اولیه
- هاپر
- غلتک
- اکسترودر به همراه نوار نقاله جهت حمل و نازک سازی خمیر
- برش طولی و عرضی
- تونل سرد
- دیگ دراژه دیگ گلانس ) جهت پولیش و جلادهی ( pan - دستگاه
- الک کردن
- بسته بندی
- چاپگر
- شرینگ یا کارتن گذاری
تذکر:
درصورت استفاده از درام ( استوانه غلتکی ( کلیه مراحل دراژه زنی و خشک ک ردن درهمان درام
انجام می گردد.
-2-5 حداقل تجهیزات مورد نیاز برای تولید آدامس بادکنکی
- آسیاب شکر
- ترازو جهت توزین مواد اولیه
- میکسر دو جداره جهت مخلوط کردن مواد اولیه
- اکسترودر به همراه نوار نقاله جهت حمل و نازک سازی خمیر
- تونل سرد ( یخچال طبقاتی )
- برش و بسته بندی
- چاپگر
- شرینگ یا کارتن گذاری
3-5 – حداقل تجهیزات مورد نیاز برای تولید آدامس نواری ( استیک)
- آسیاب شکر
- ترازو جهت توزین مواداولیه
- میکسر دو جداره جهت مخلوط کردن مواد اولیه
- اکسترودر به همراه نوار نقاله جهت حمل و نازک سازی خمیر
- یخچال تونلی
- فرم دهی شامل برش طولی و عرضی
- بسته بندی
- چاپگر
- شرینگ یا کارتن گذاری
6 – آزمایشگاهها
کلیه آزمایشات باید مطابق با آخرین تجدیدنظر استانداردهای ملی و ضوابط اعلام شده ازطرف
وزارت بهداشت باشد.
-1-6 حداقل آزمایشات فیزیکوشیمیایی موردنیاز
- رنگ
- طعم و بو
- عاری از مواد خارجی
- یکنواختی از نظر شکل و اندازه
- دارای بافتی نرم ومناسب و قابل جویدن
- چسبیده نبودن به لفاف
- اندازه گیری خاکستر کل
- اندازه گیری رطوبت ( درصد وزنی آب باقیمانده )
- اندازه گیری قندها ( قند کل – حداقل دکستروز – حداکثر، ساکارز ، ... )
- اندازه گیری گلیسرین
- اندازه گیری کلسیم
- اندازه گیری صمغ
-2-6 حداقل آزمایشات میکروبی مورد نیاز
مطابق با آخرین تجدید نظر استاندارد ملی مربوطه
حداقل مواد شیمیایی و محیط کشت های مورد نیاز در آزمایشگاه شیمی و میکروبی
(so4cu. 5H پودر سولفات مس ( 20
پودر تارتارات مضاعف سدیم پتاسیم با چهار مولکول آب
پودر متیلن بلو
اسید کلریدریک غلیظ
سود پرک
پودر فنل فتالئین
پودر ساکاروز ( خالص آزمایشگاهی )
0 نرمال / تیترازول سود 1
اسید هیدرو کلریک
EDTA - محلول
- معرف هیدرو کسی نفتول بلو
- پودر کربنات کلسیم خالص
- گزیلول ) حلال(
- محلول پریدات سدیم
- محلول اتیلن گلیکول
- اسید سولفوریک غلیظ
- تیترازول اسید سولفوریک نرمال
- محیط های کشت مورد نیاز آزمایشات میکروبی مطابق با آخرین تجدید نظر استاندارد ملی مربوطه
-3-6 حداقل لوازم و تجهیزات مورد نیاز درآزمایشگاه شیمی
0/ - ترازو با دقت 0001
- آون
- کوره 550 درجه سانتی گراد
- بن ماری
- هیتر
- هود
- یخچال ( برای نگهداری محلولها)
- دستگاه آب مقطر گیری
- دسیکاتور
- مخزن آب مقطر
1 میلی لیتر ،2 ،5 ، 10 ، 10 ،20 ، - پی پت مدرج 25
1 میلی لیتر ،2 ،5 ،5 ،10 ،20 ، - پی پت حبابدار 25
- ارلن مایر، سبز ، بالن ژوژه ، مزور دراندازه های مختلف و معمول آزمایشگاهی
50 میلی لیتر ،25 ، - بورت 20
- شیشه ساعت در اندازه های مختلف
- بالن های یک لیتری جهت ساخت تیترازول
- قیف شیشه ای در اندازه های مختلف
- قطره چکان
- ظروف شیشه ای کدر و روشن برای نگهداری محلول ها
- پایه بورت
- پایه و گیره آزمایشگاهی
- هاون چینی
- گیره و پنس آزمایشگاهی
- - کاغذ صافی ) رولی و واتمن(
- سه پایه
- شعله
- کروزه و بوته چینی
- اسپاچول
- پیست
- پلیت شیشه ای درب دار)جهت اندازه گیری رطوبت(
-4-6 حداقل لوازم و تجهیزات مورد نیاز در آزمایشگاه میکروبی
- بن ماری
متر PH -
0 گرم / - ترازو با دقت 01
- کوره یا فور یا آون
Laminair Flow - هود
- انکو باتور یخچال دار
- انکوباتور معمولی
- اتوکلاو
- دستگاه آب مقطر گیری
- میکروسکوپ
- کلنی کانتر
- لامپ ماوراء بنفش ( ثابت، متحرک)
- آسیاب آزمایشگاهی
- یخچال
- شیکر
- هیتر
- جاربی هوازی
- سانتریفوژ
- وسائل شیشه ای و دیگر وسائل
- انواع بشر
- استوانه ای مدرج ) مزور(
- ارلن مایر
- لوله های آزمایش
- قیف
- پی پت
- پلیت
- شیشه های نمونه برداری
- شعله گاز آزمایشگاهی
- چراغ الکلی
- سه پایه
- توری نسوز
- قاشق بزرگ و کوچک ) قابل استریل (
- سمپلر
- جا پیپتی ) قوطی (
- جا پلیتی ) قوطی (
- محلولهای رنگ آمیزی
- محلولهای ضد عفونی کننده
- پی ست
- سوزن کشت
- مگنت
دیدگاه ها