دستگاه روغن گیری
با توجه به خواص دانه های روغنی چه به لحاظ بهداشتی و چه به منظور مصارف غذایی ، و با توجه به افزایش این نیاز در جوامع ، روغن گیری و کاربرد انواع دستگاه روغن گیری روند رو به رشدی داشته است .
در صنایع عمدتا از دو روش برای استخراج روغن از دانه های چرب استفاده می شود. روش اول استفاده از دستگاه روغن گیری پرس سرد و روش بعدی دستگاه روغن گیری پرس گرم می باشد.
نحوه عملکرد دستگاه روغن گیری پرس سرد:
دستگاه روغن گیری پرس سرد جهت روغن گیری انواع دانه های روغنی نظیر مغز بادام درختی و بادام زمینی،سیاه دانه، کنجد و ... میباشد اما ظرفیت دستگاه روغن گیری به نوع دانه روغنی بستگی دارد و متغیر است.
در دستگاه روغن گیری پرس سرد پس از اینکه دانه ها شسته و قابل استفاده گردید ، با ریختن آنها در قیف و عبور از قسمت اکسترودر دستگاه روغن گیری پرس سرد،روغن دانه ها گرفته شده و تفاله های آن (کنجاله) باقی مانده به صورت مدادی باقی میمانند که میتوان از آنها برای مصرف خوراک دام استفاده کرد.
روغن آماده شده توسط دستگاه روغن گیری پرس سرد را میتوان به وسیله دستگاه های نیمه اتوماتیک و یا تمام اتوماتیک پرکن داخل بطری ریخت .
نحوه عملکرد دستگاه روغن گیری پرس گرم :
در دستگاه روغن گیری پرس گرم دانه ها از سیلوی اصلی توسط انتقال دهنده ها به سیلوی دیگری منتقل می شوند و از آنجا توسط نقاله ها به دستگاه الک یا دستگاه بوجاری منتقل می شوند این فرایند بر اساس نوع دانه میتواند متفاوت باشد .
سپس دانه ها وارد دستگاه آسیاب و خرد می شوند . دانه های خرد شده وارد دستگاه کوکر یا پخت می شوند .در این بخش از دستگاه روغن گیری پرس گرم دانه ها با دمایی بالای 100 درجه حرارت دیده و پخته می شوند و آماده روغن گیری میگردند . سپس دانه ها از کوکر وارد دستگاه اسکرو پرس شده که در این بخش از دستگاه روغن گیری ، روغن دانه خارج می شود.
روغن به وجود آمده از دستگاه کوکر وارد لردگیر شده و سپس وارد فیلتر پرس می شود . در این قسمت کوچکترین ذرات و لردهای روغن گرفته می شود . در گام بعدی پس از پرس شدن توسط دستگاه روغن گیری به کنجاله تبدیل می شوند. دانه های خارج شده از دستگاه روغن گیری حدود 15 تا 20 درصد روغن دارند این مقدار باقی مانده توسط روش های شیمیایی استخراج می شود.
اولین دستگاه روغن گیری درسال 1876 و در آمریکا اختراع و وارد چرخه تولید مواد غذایی گردید که با گذشت زمان دستگاه روغن گیری به روش پرس (سرد و گرم) با انرژی پایین تر ، سلامت و بازده بالاتر تولید شد.
امروزه کشور آلمان همانند سایر صنایعش در تولید جدیدترین دستگاه روغن گیری و شیوه های نوین پیشرو می باشد .در خرید دستگاه روغن گیری باید به چند نکته از جمله مصرف انرژی، توان تولید،قدرت،کیفیت،بازدهی و...دقت داشت.